Wkrótce obchodzimy najważniejsze święto chrześcijańskie, dzień zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Wielkanoc jest obchodzony co roku w innym terminie, ale wciąż jest to jedna z niedzieli między 22 marca i 25 kwietnia. Przygotowania do Wielkanocy trwają 40 dni i kończy się w niedzielę przed Wielkanocą – Niedzielą Palmową, która rozpoczyna się po Wielkim Tygodniu. Obchody Wielkanocne związane są z różnymi symbolami, zwłaszcza zdobienie pisanek. Innymi symbolami są kury, króliki i słodycze.
Dekoracja jajek (pisanek)
W wielu krajach, tak i w Chorwacji, tradycją jest malowanie jaj, tj. pisanek. Czasami są one zdobione naturalnymi kolorami, np. za pomocą czerwonej cebuli, burakami, szpinakiem, jednak dziś jest to rzadziej się utrzymuje taka tradycja. Jest również zdobione słomą. Ciekawy jest również zwyczaj „walczących jaj”, które odbywają się w różnych częściach Chorwacji. Jaja uderza się o siebie nawzajem i jajo które się nie rozbiło na końcu wygrywa.
W niektórych częściach Chorwacji pisanka była darem pomiędzy zakochanymi i dlatego jest takie powiedzenie w rymie: „ovo se jaje za poljubac daje“, co znaczy: to jajko daje się za buziaka. W Dubrowniku, dziewczyny dawałyby swoim narzeczonym jajka, a przyszłej teściowej upiekły by warkocz z ciasta.
Jedzenie
Jest zwyczajem poszczenie w Wielki Piątek, co oznacza spożywanie pokarmów beztłuszczowych i ryby. Kontynentalna część Chorwacji przygotowuje dania, takie jak: fasola, kompoty, ciasta z orzechami i makiem oraz karp i szczupak. Dalmacja, Istria i Primorsko spożywa owoce morza i inne ryby. Jest w zwyczaju jeść trzy razy dziennie, raz do sytości i dwa razy symbolicznie. Przed jedzeniem żywność odnosi się do błogosławieństwa do kościoła na mszę Wielkanocną. Różne żywności odnosi się do błogosławieństwa. W kontynentalnej części Chorwacji jest to biały chleb, w Dalmaciji „sirnica”, a u Primorju „pinca”. W Wielkanoc tradycyjnie spożywa się szynkę, a często i pieczywo i inne słodycze. Wierni gromadzą się na wielkanocny obiad i świętują w gronie rodzinnym. Zwyczajem jest, że obiad jest obfity. W północnej Chorwacji głównym daniem jest kurczak, indyk lub baran, gdy nad morzem serwuje się najlepszą białą rybę.
Wielkanocne ogniska (Vuzmenka lub Vuzmica)
Palenie Wielkanocnego ogniska w przeszłości miało tradycję wiejskich zebrań, śpiewając pieśni wielkanocne i ostatecznie wspólne obchodzenie święta. Wszystko to działo się wokół ognia, światła – jako symbol Chrystusa. W północno-zachodniej Chorwacji w Wielką Sobotę, przed czuwaniem, wierni przygotowywali ogień ocierając kamień o kamień. Kiedy zapłonie ogień, wierni spalają własny kawałek drewna, który następnie zabierają do domu, a tym samym przenoszą poświęcony ogień.
Kołatki i grzechotki
Zwyczaj stwarzania kołatek i grzechotek jest bardzo starym zwyczajem, rozpowszechniony głównie w środkowej Dalmacji i Konavli. W różnych częściach Chorwacji, różnią się i np. na wyspie Krk wyglądają tak, ze na końcu około 30cm długiej drewnianej desce, umieszcza się metalowe płytki, które wiszą na krawędzi i przy podnoszenia i opuszczaniu produkują potężne dźwięki. A gdzie indziej były wykonane tak, że na końcu drewnianej deski i zamontowane było małe kółko, które było powiązane z metalowymi zębami i perkusjami, które podczas jazdy wirowały by i grzechotały. W różnych miejscowościach zamiast dzwonów kościelnych, używano drewniane kołatki i grzechotki.
Image source: narodni.net
